Kadınların Seçme ve Seçilme Hakkı

“Daha güvenle, daha dürüst olarak yürüyeceğimiz yol vardır. Büyük Türk kadınını çalışmamızda ortak kılmak, hayatımızı onunla birlikte yürütmek, Türk kadınını bilimsel, ahlâki, sosyal, ekonomik hayatta erkek ortağı, arkadaşı, yardımcısı ve destekçisi yapmak yoludur.”

Mustafa Kemal Atatürk, Konya,1923

81 yıl once 5 Aralık 1934 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti, yapılan Anayasa ve kanun değişikliği ile kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkını tanıdı. Aslında bu tarihten üç yıl once 3 Nisan 1930 tarihinde Belediye Kanunu’nun kabulü ile kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve aday olma hakkı tanınmıştı. 20 Ekim 1930 tarihinde sona eren belediye seçimlerinde farklı ilerde kadınlar da belediye meclisine girmeyi başarmışlardı.

Kadınların da hem seçmen hem de aday olarak katıldığı ilk milletvekili genel seçimleri ise 8 Şubat 1935 tarihinde yapılmıştır. TBMM’nin 5. Dönem milletvekillerinin seçildiği bu seçimde 17 kadın milletvekili meclise girmeye hak kazanmıştır.

Dünyada ise kadınlara ilk seçme hakkı 1893 yılında Yeni Zellanda’da tanınmış, Avustralya 1902, Finlandiya 1906, Norveç 1913 yılında bu hakkı tanıyan ülkeler olmuştur. Sovyetler Birliği 1917’de ve ABD 1920’de kadınlara seçme hakkını tanımıştır.

Fransa, İtalya gibi pek çok batılı ülke, kadınlara bu hakkı ancak İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra vermişlerdir.

Kanada 1918’de federal seçimlerde kadınlara oy verme hakkı tanımasına rağmen bu hakkı Aboriginal kadınlara ancak 1960 yılında tanımıştır.