Şiir Güzeldir

Cumhuriyet döneminin ilk öğretmenlerinden biri olan – ve benim de okumuş olduğum, İstanbul’un Kadıköy ilçesindeki Moda burnunda, Topkapı Sarayı manzaralı Kadıköy Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği yapmış – Ahmet Hamdi Tanpınar’ı anıyoruz bu sayımızda. (23 Haziran 1901, İstanbul – 24 Ocak 1962, İstanbul)

Tanpınar, Yahya Kemal’in şiirlerinden ve görüşlerinden o kadar etkilenmiştir ki, öğrencisi olmak amacıyla İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne yazılmıştır. Tanzimat Fermanı’nın 100. Yılı’nda XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi kitabını yazmıştır. Bu kitabında Lale Devri’nde başlamış olan Batılılaşma hareketlerini kendi bakış açısıyla değerlendirmiştir ve üslubu Türk Edebiyatı’na yeni bir görüş katmıştır. En ünlü şiiri “Bursa’da Zaman“dır.

Bursa’da Zaman

Bursa’da bir eski cami avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdıyan su;
Orhan zamanından kalma bir duvar…
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar
Eliyor dört yana sakin bir günü.
Bir rüyadan arta kalmanın hüznü
İçinde gülüyor bana derinden.
Yüzlerce çeşmenin serinliğinden
Ovanın yeşili göğün mavisi
Ve mimarîlerin en ilâhisi.

Bir zafer müjdesi burda her isim:
Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim
Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın
Hâlâ bu taşlarda gülen rüyanın.
Güvercin bakışlı sessizlik bile
Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle.
Gümüşlü bir fecrin zafer aynası,
Muradiye, sabrın acı meyvası,
Ömrünün timsali beyaz Nilüfer,
Türbeler, camiler, eski bahçeler,
Şanlı hikâyesi binlerce erin
Sesi nabzım olmuş hengâmelerin
Nakleder yâdını gelen geçene.

Bu hayâle uyur Bursa her gece,
Her şafak onunla uyanır, güler
Gümüş aydınlıkta serviler, güller
Serin hülyasıyla çeşmelerinin.
Başındayım sanki bir mucizenin,
Su sesi ve kanat şakırtılarından
Billûr bir âvize Bursa’da zaman.

Yeşil türbesini gezdik dün akşam,
Duyduk bir musikî gibi zamandan
Çinilere sinmiş Kur’an sesini.
Fetih günlerinin saf neşesini
Aydınlanmış buldum tebessümünle.

İsterdim bu eski yerde seninle
Başbaşa uyumak son uykumuzu,
Bu hayâl içinde… Ve ufkumuzu
Çepçevre kaplasın bu ziya, bu renk,
Havayı dolduran uhrevî âhenk..
Bir ilâh uykusu olur elbette
Ölüm bu tılsımlı ebediyette,
Belki de rüyâsı bu cetlerin,
Beyaz bahçesinde su seslerinin.

Ahmet Hamdi Tanpınar