Emeklilik mi, o da ne?
Günümüzde emeklilik kavramı da değişti. Şimdi emekli olmak köşesine çekilip torun sevmekten ibaret değil, sanki ikinci bir gençlik dönemi yaşanıyor. Emekliler için yapacak o kadar çok şey, tadacak yeni tatlar var ki. Zaten emeklilik yerine kullanılan kelime bile değişti, finansal bağımsızlık, yarı çalışma, yarı hayatın tadını çıkarma gibi kavramlara rastlayabiliyoruz.
Adı ne olursa olsun, önemli olan çalışmadığınız ya da torun sevmekten arta kalan zamanda çalıştığınız yıllarda kazancınızın nereden geleceği. Üç kuşak öncesinde olduğu gibi devlet artık kimseye rahat bir emeklilik garantilemiyor, sadece ölmeyecek kadar birşeyler veriyor. Deniyor ki emeklilikteki gelirlerinizin sadece %20’sı CPP, OAŞ gibi sosyal programlardan gelecek. Onlari da en yuksekten alabilmek için buralarda üniversite eğitiminden itibaren çalışmış olmak gerekli. Bizim gibi sonradan gelenler için değil.
Emeklilikte parasal olarak kendine yetebilmenin belirleyicisi yaşam tercihleriniz olacak. Örneğin nasıl bir yerde, ne büyüklükte bir evde oturmak istiyorsunuz?
Bunları belirlediğiniz zaman masraflarınızın ne olacağı ortaya çıkıyor siz de bunların nerelerden geleceğini düşünmeye başlıyorsunuz. Tabii bu tercihleri ne kadar erken yaparsak o kadar iyi. Hatta çalışma hayatımız başladığında biriktirmeye başlarsak, zamanın gücünden faydalanmış oluyoruz. Yoksa, 5-6 yıl sonra emekli olmak istiyorum, bakalım elime ne geçecek dersek geç kalmış olacağımız kesin. Risklerden birisi de birikimlerin hayat boyu yetmemesi, hayatın son yıllarında çoluğun çocuğun eline bakmak.
Kanada’da çalışan kişiler için ödenilen vergiyi azaltıp emeklilik için tasarruf yapılmasını sağlayacak en önemli araç RRSP hesabı. Şu günlerde RRSP sezonu içindeyiz, katılım için son gün 29 Şubat. Sezon denmesinin nedeni de, 29 Şubat’a kadar yaptığınız katkıları 2015 vergisinden düşebiliyorsunuz. Eğer vergi diliminiz de yüksekse bugün yatırdığınız paranın önemli bir kısmını birkaç hafta sonra geri alıyorsunuz, yani hem tasarruf, hem de kazanç, kısa bir arayla, hayat güzel.
Başarılı aktif bir emeklilik sürdürebilmeniz için sağlıklı olmak şart. Ne de olsa o zaman gelince şimdiki kadar meşgul olacaksınız. Emeklilik yan gelip yatma yeri değil, ya da nasıl olsa kendimi meşgul edecek birşey bulurum deme zamanı hiç değil. Eğer sağlık sorunlarınız varsa onları şimdiden halletmeye bakın. O zaman gelince vites değiştirmiş olacaksınız, kazandığımı harcarım konumundan, gelirimin içinde kalmalıyım yaşam şekline geçeceksiniz.
Hatta birçok insan maddi olmasa bile manen tatmin edici işlerde çalışabiliyorlar, gönül rızası ile yapılan işlerde başkalarının yaşamında fark yaratabiliyorlar, bu da insana huzur veren, tatmin edici birşey.
Bütün Telve okuyucularına sağlıklı, aktif uzun bir emeklilik dilerim.
Uluç Özgüven
Uyarı: Bu yazının her hakki yazarına aittir, Yazarın izni olmadan kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz.
Uluç Özgüven, İstanbul’da Avusturya Lisesi’ni ve daha sonra Boğaziçi Üniversitesi’ni bitirdi. Amerika’daki öğrenim ve çalışma hayatından sonra Türkiye’ye dönerek çokuluslu teknoloji şirketlerinde müşteri yöneticisi olarak çalışmaya başladı. 20 yıla yakın Kanada iş dünyası deneyimini çoğunlukla Kanada’nın büyük bankalarında ve Kuzey Amerika finans sektöründe kazandı. Geçen yıl ise finansal planlama, risk yönetimi, varlık yönetimi konularında uzman ekibiyle birlikte hizmet vermeye başladı.